برای اتصال دو یا چند کامپیوتر یا دستگاه های شبکه در یک مجموعه، از کابل های شبکه استفاده می شود. به طور کلی سه نوع کابل شبکه به نام های کابل کواکسیال، کابل زوج سیم بهم تابیده و کابل فیبر نوری وجود دارد. این مقاله سعی بر این دارد که به بررسی کابل های cat بپردازد که در حقیقت این کابل ها از نوع کابل های زوج بهم تابیده(twisted pair) می باشند. در ابتدا مفاهیم کلی این سری کابل شبکه cat را باهم مرور می کنیم.
کابل Cat چیست؟
کلمه Cat در ابتدا اسم این کابل ها مخفف category (به معنای دسته بندی) است و عددی که ادامه اسم کابل Cat می آید نشانه دهنده نسخه کابل است. هرچه عدد بالاتری باشد نشان دهنده سرعت انتقال بیشتر و فرکانس بالاتر کابل است. کابل های جدیدتر معمولاً از پهنای باند بالاتری پشتیبانی می کنند بنابراین سرعت آن ها نیز افزایش می یابد. البته به خاطر داشته باشید که کابل های cat ، طولانی تر سرعت انتقال کمتری دارند. به همین دلیل این کابل ها دارای دو درجه بندی سرعت هستند، یکی در 10 تا 30 متر و دیگری در 100 متر. در این مقاله روی سرعت در متراژ 10 تا 30 تمرکز می کنیم.
از لحاظ ساختار، کابل Cat شبکه از 4 زوج سیم مسی با روکش های رنگی و به طور به هم پیچیده، تشکیل شده اند. اگر روی تمام این زوج سیم ها(بدون محافظ) فقط یک روکش پلاستیکی کشیده شده باشد، به آن UTP می گویند. اما اگر هرکدام از این زوج سیم ها با یک محافظ فلزی اضافی پیچیده شوند، سپس همه سیم ها با یک روکش پلاستیکی بیرونی پیچیده شوند، به آن ها STP گفته می شود.
استاندارد TIA/EIA 568 کابل cat
در اواسط دهه 1980، TIA (انجمن صنعت ارتباطات) و EIA (انجمن صنایع الکترونیک)، با هدف برقراری یک سیستم کابل کشی یکنواخت در سراسر جهان، استاندارد بین المللی کابل کشی ANSI/TIA/EIA-568 را منتشر کرد. این استاندارد در حقیقت نحوه طراحی، ساخت و مدیریت یک سیستم کابل کشی شبکه را تعریف می کند. استاندارد TIA/EIA 568 کابل های CAT )کابل زوج بهم پیچیده( را به 9 دسته تقسیم می کند. در ادامه به بررسی این دسته بندی ها میپردازیم.
دسته بندی کابل شبکه cat
توضیح |
استاندارد اترنت | پهنای باند | حداکثرسرعت پشتیبانی شده | نام کابل |
این کابل فقط شامل دو جفت (4 سیم) می باشد. این کابل در شبکه تلفن برای انتقال صدا استفاده می شد. |
Not used for data | 1MHz | 1Mbps | Cat 1 |
این کابل نیز شامل 4 جفت سیم است و در شبکه token-ring استفاده می شد. |
Token Ring |
10MHz | 4Mbps |
Cat 2 |
این اولین کابل اترنت است که در شبکه های LAN استفاده شد. |
10BASE-T Ethernet |
16MHz | 10Mbps |
Cat 3 |
این کابل در شبکه های Token-ring پیشرفته استفاده می شد. |
Token Ring |
20MHz | 20Mbps |
Cat 4 |
این کابل در شبکه های LAN پیشرفته (سریع) استفاده می شد. |
100BASE-T Ethernet |
100MHz | 100Mbps |
Cat 5 |
این حداقل مورد نیاز برای همه شبکه های LAN مدرن است. |
1000BASE-T Ethernet |
100MHz | 1000Mbps |
Cat 5e |
این کابل از یک هسته پلاستیکی برای جلوگیری از گفتگوی متقابل (crosstalk) بین زوج سیم ها استفاده می کند. همچنین یک روکش پلاستیکی مقاوم در برابر آتش دارد. |
10GBASE-T Ethernet |
250MHz | 10Gbps |
Cat 6 |
این کابل مکالمه متقابل (crosstalk) را کاهش می دهد. همچنین برای تمام شبکه های اترنت LAN مدرن توصیه می شود. | 10GBASE-T Ethernet | 500MHz | 10Gbps |
Cat 6a |
این کابل پایه ای برای توسعه بیشتر ایجاد می کند. همچنین از چندین زوج سیم بهم پیچیده استفاده می کند و هر جفت را با روکش پلاستیکی خود محافظت می کند. | Not drafted yet | 600MHz | 10Gbps |
Cat 7 |
از بین دسته بندی های جدول بالا، از توضیح کابل های cat 1، 2 و 4 صرفنظر میکنیم، زیرا از نظر فنی به عنوان کابل اترنت (کابل شبکه) شناخته نمیشوند و به طور کلی نیز امروزه کاربردی ندارند. همچنین کابل های cat 3 و 5 هم دیگر منسوخ شده اند. در ادامه به بررسی الباقی کابل های cat شبکه می پردازیم.
کابل شبکه cat 5e
حرف “e” در Cat 5e مخفف “Enhanced” و به معنی این است که کابل cat5e یک نوع بهبود یافته از کابل Cat5 است. این کابل اترنت از سرعت 10/100 Base-T Gigabit پشتیبانی می کند و نرخ انتقال داده آن تا 1000 مگابیت بر ثانیه را می باشد. کابل cat 5e رایج ترین و مقرون به صرفه ترین نوع کابل مسی اترنت است که هنوز در بسیاری از شبکه ها کوچک و متوسط استفاده می شود. این نوع کابل از استانداردهای سختگیرانه IEEE پشتیبانی می کند. Cat5e همچنین برنامه هایی را در تنظیمات اداری کوچک تا متوسط پیدا می کند که به سرعت اتصال مناسب نیاز دارند. همان طور که گفتیم کابل Cat5 تقریباً منسوخ شده است زیرا Cat5e جایگزین آن شده است.
کابل شبکه cat 6
کابل اترنت Cat 6 از پهنای باند بالاتری نسبت به کابل های Cat 5 و Cat 5e پشتیبانی می کند. زوج سیم های این کابل به صورت سفت و محکمی بهم پیچیده شده اند و معمولاً روکشی فویلی از آن ها محافظت می کند. این محافظ از اختلالات ناشی از نویز جلوگیری کمک می کند. کابل های Cat 6 در فاصله 55 متری از سرعت 10 گیگابیت بر ثانیه پشتیبانی می کند. به دلیل کیفیت و سرعت بالاتر کابل cat6، طبعا برای خرید آن هزینه بیشتری باید پرداخت کنید.
کابل شبکه cat6 a
حرف “a” در Cat 6a مخفف ” augmented” است. کابل های مبتنی بر این استاندارد با پشتیبانی از دو برابر پهنای باند نسبت به کابل cat6، یک پله بالاتر از آن کابل ها هستند. آنها همچنین قادر به حفظ سرعت انتقال بالاتر در فواصل طولانی تر هستند. کابلهای Cat 6a دارای محافظ و روکش هستند که به اندازهای ضخیم می باشد که تداخل را به طور کلی از بین می برد. از لحاظ فیزیکی، این کابل ها بسیار بسیار متراکمتر و انعطافپذیری کمتری نسبت به Cat 6 دارند.
کابل شبکه cat7
این نوع کابل از سرعت انتقال داده فوق العاده بالا با نرخ 30 گیگابیت در ثانیه پشتیبانی می کند که البته در مسافت های کوتاه مانند 15 متر این سرعت به 100 گیگابیت بر ثانیه می رسد. این دسته از کابل ها در شبکه های بزرگتری همچون دیتا سنترها که پیچیدگی بیشتری دارند، مورد استفاده قرار میگیرد.کابل شبکه cat7تا فرکانس 600 مگاهرتزی را پشتیبانی می کند. روکش ضخیم اطراف کابل نویز را از بین می برد و قدرت سیگنال را نیز بهبود می بخشد. این نوع برای اتصال به پورت اترنت به کانکتورهای مخصوص Gig agate 45 نیاز دارد.
کابل شبکه cat8
سرعت انتقال در کابل های cat8 به 40 گیگابیت بر ثانیه در 30 متر می رسد و حداکثر فرکانس آن2000 مگاهرتز است. این فرکانس بالا به محافظ قوی نیاز دارد، در درنتیجه تمام کابل های cat8 با روکش با کیفیتی پوشانده شده اند. به دلیل ویژگی های فوق العاده این کابل، قیمت آن نسبت به باقی کابل های شبکه cat بیشتر است. درآخر باید بدانید که cat8 تنها کابلی است که از آخرین استانداردهای IEEE (پشتیبانی ازفرکانس 40 گیگابیت در ثانیه و 2000 مگاهرتز) پشتیبانی میکند، که همین ویژگی به تنهایی هزینه های بالای آن را نسبت به باقی کابل ها توجیه میکند.
سخن پایان
در این مقاله راجع به کابل شبکه cat و انواع آن صحبت کردیم اما باید بگوییم که امروزه مدیران شبکه جهانی به تدریج به سمت استفاده از کابل های فیبر نوری رفته اند. البته هنوز در اکثر مجموعه ها از کابل هایcat6 و cat5e استفاده می شود. در هر حال اگر میخواهید در ساختار قدیمی شبکه خود از کابل فیبر نوری نیز استفاده کنید، به شما پیشنهاد می کنیم ابتدا مقاله کابل فیبر نوری را مطالعه نمایید. امیدواریم با خواندن مقاله بالا اطلاعات کافی را به دست آورده باشید و اگر سوالی در این مورد داشتید میتوانید از طریق راه های ارتباطی گفته شده،آن را با ما در میان بگذارید.