درحال حاضر یکی از الزامات شرکت ها، سازمان ها یا کسب وکارها راه اندازی یا به سازی اتاق سرور است. مشاغل برای مدیریت داخلی و خارجی خود نیاز به ذخیره اطلاعات دارند. بسته به نوع و میزان کسب وکار، ذخیره دادها متفاوت و بسیار با اهمیت است. لذا شرکت ها برای طراحی اتاق سرور های امن سرمایه گذاری می کنند. تخمین هزینه راه اندازی اتاق سرور از نوع استاندارد یکی از دغدغه های شرکت ها و سازمان ها یا کسب و کارهای کوچک است.
قیمت اتاق سرورها نیز با نوع کسب و کار رابطه مستقیم دارد. از طرفی شرایط اقتصادی هر کشوری با توجه به محدودیت ها و استانداردهای تعیین شده کشوری و بین المللی تاثیر مستقیم بر قیمت های موجود دارد. در حال حاضر در کشور ما ایران به دلیل تاثیر نوسان دلار بر بازارهای شبکه و تجهیزات و از جمله راه اندازی سرور نیز بسیار مشهود است.
در این مقاله با بیان نیازهای اتاق سرو و هزینه های راه اندازی، به تخمین قیمت مناسب برای راه اندازی اتاق سرور می پردازیم.
پیش نیاز های اتاق سرور
برای راه اندازی اتاق سرور ابتدا باید بدانیم که: اتاق سرور در چه مکانی مستقر شود؟ بزرگی یک اتاق سرور چقدر باید باشد؟ یک اتاق سرور به چه تجهیزاتی نیاز دارد؟
اتاق سرور نیاز به پشتیبانی از سیستم های زیر دارد:
تهویه مطبوع، اطفاء حریق، قفسه های سرور، شبکه سازی، برق، سرورها از مهمترین سیستم های مستقر در داخل اتاق سرورها هستند.
اتاق سرور در چه مکانی مستقر شود؟
اولین اولویت برای راه اندازی و تخمین قیمت اتاق سرور این است که سرورهای هر شرکت در کجا قرار خواهند گرفت. طبعاً بهترین فضای انتخابی و استاندارد می تواند گران قیمت ترین باشد. بعضی از مشاغل نیز در سدد به سازی اتاق سرور خود هستند که با توجه به آخرین استانداردها و نوع نیازمندی، سفارشی شده و هزینه قابل توجه ای در پی دارد.
در هنگام برآورد قیمت اتاق سرور باید به نکاتی نظیر مصالح بکار گرفته شده و وزن تجهیزات شبکه و رک سرورها توجه شود. همچنین اتاق سرور باید برای سیستم هایی که در داخل اتاق سرور نصب می شوند مانند سیستم برق، تهویه مطلوب و تجهیزات شبکه جا دار و مناسب باشد. اتاق های سرور تنگ، مناسب گردش مداوم جریان هوا نیستند. اتاق سرور پنجره دار استاندارد نیست. قیمت عایق های سقف و کف اتاق سرور نیز بستگی به اتاق سرور دارد و بر اساس متراژ اتاق سرور محاسبه می شود.
بزرگی یک اتاق سرور چقدر باید باشد؟
بزرگی و کوچکی اتاق سرور با توجه به نیاز هر شرکت تجاری تعیین می شود. هزینه راه اندازی اتاق سرور نیز با توجه به بزرگی اتاق سرورکاهش یا افزایش می یابد. در هنگام انتخاب اتاق سرور سقف ها باید حداقل 9 فوت از سطح زمین فاصله داشته باشد. رعایت استاندارد مناسب هزینه های اتاق سرور در زمان آینده را نیز کاهش می دهد. هزینه سقف های مرتفع برای قرار دادن تجهیزات سرمایشی و گرمایشی مانند کولرها و سیستم های گرم کننده نیز در نظر گرفته شود.
برای مدیریت کابل کشی وجود ارتفاع سقف یک مزیت است. اتاق های سرور کوچک نیازی به این سقف مرتفع ندارند. ایمنی اتاق سرور در قیمت اتاق سرور تاثیر می گذارد. هزینه دسترسی و نظارت کنترل شده از داخل یا خارج از ساختمان متغیر است. اتاق های سروری که به صورت آفلاین مدیریت می شوند مورد اعتماد شرکت ها نیستند، لذا به کار بستن کارکنان برای امنیت فیزیکی اتاق سرور هزینه ای را در بردارد. هزینه نگه داری سیستم ها و حتی حقوق کارکنان که 24 ساعت در هفته انجام وظیفه می کنند، نیز محسوب شود.
یک اتاق سرور به چه تجهیزاتی نیاز دارد؟
چالش بعدی در تخمین هزینه راه اندازی اتاق سرور خریداری و نصب تجهیزات مورد نیاز هر کسب وکاری است. بیشترین هزینه های ساخت اتاق سرور علاوه برکامپیوترها و تجهیزات آنها مربوط به تجهیزات مورد نیاز برای سرور ها و پشتیبانی از سرورها است. تهویه مطلوب یکی از مهمترین اصول کار راه اندازی اتاق سرور استاندارد است. تهویه به سه موضوع مهم مربوط می شود:
- دما: دمای معمولی اتاق سرور60 الی 75 است. پایداری دما در اتاق سرور ضروری است. افزایش یا کاهش دما احتمال خرابی قطعات را افزایش می دهد.
- رطوبت: کنترل میزان رطوبت سرور ها الزامی است. سرور ها در محیط های مرطوب دچار مشکل می شوند.
- فیلتر هوا: برای بالا بردن طول عمر تجهیزات داخل اتاق سرور از جمله تجهیزات محاسباتی تهویه مطلوبی برای اتاق سرور ها ایجاد شود. فیلترهای تهویه برای از بین بردن گرد غبار ضروری است.
هزینه تهویه مطبوع
هزینه را ه اندازی تجهیزات سقفی برای اتاق سرورهای بزرگتر بیشتر است، زیرا اتاق سرورهای کوچک می توانند از تهویه دیواری استفاده کنند. هزینه ها تجهیزات و هزینه نصب سیستم های تهویه اضافی و برق مکمل تجهیزات نیز حساب شود. قیمت دستگاه های کنترل از راه دور برای تنظیم سیستم تهویه نیز مهم است.
تمام هزینه های راه اندازی اتاق سرور با توجه به تمامی تجهیزات سیستم تهویه مطلوب با توجه به کشور و بازار کسب و کار متغیر است. تهران بدلیل رقابت بین شرکت های ارائه دهنده و در دسترس بودن تجهیزات متنوع و کاربردی مورد توجه صاحبان شرکت ها در هنگام راه اندازی اتاق های سرور قرار دارند. قیمت راه اندازی اتاق سرور در تهران در بخش تجهیزات اتاق سرور بسیار بالا است. هزینه کارشناسی و استانداردهای تایید شده نیز به همان نسبت می تواند تغییر کند.
هزینه اطفاء حریق
معمولا برای راه اندازی اتاق سرور پیش فرضی از هزینه ها در اختیار صاحبان مشاغل قرار می گیرد. برآورد هزینه مقابله در برابر آتش سوزی با توجه به بزرگی و کوچکی اتاق سرور متغیر است. قیمت نوع تجهیزات و مواد ضد حریق و استفاده از تکنیک های اطفاء حریق تعرفه جداگانه ای دارد. هزینه تجهیز اتاق سرور به دستگاه های تهویه خودکاریا دستی متغیر است. سیستم های اطفاء حریق نیاز به تجهیزات تخلیه گاز و فشار داخل اتاق سرور دارند. از الزامات راه اندازی اتاق سرور برآورد هزینه های کارشناسان آتش نشانی و بیمه است.
هزینه قفسه های سرور
قیمت سرورهای پیشرفته گران بها است. این سرور ها به گونه ای طراحی شده اند که در داخل رک ها قرار گیرند. وظیفه رک ها نگه داری از سرورهای با ارزش است. سرور ها نیز در اندازه های متفاوت عرضه می شوند. با چندین رک به صورت واحد یو شکل( U ) و با توجه به نیاز مشاغل بکار گرفته می شود. کوچک ترین اتاق سرورها حداقل به یک کابینت یا رک نیاز دارند تا سرور ها در داخل آن ها قرار گیرد. در راه اندازی اتاق سرور های بزرگ تر تعداد رک ها و قفسه ها نیز بیشتر می شود. لذا قیمت راه اندازی اتاق سرور با تجهیزاتی نظیر رک ها افزایش می یابد.
هزینه شبکه سازی و نصب روترهای اصلی و سوئیچ ها
اولویت بعدی در برآورد قیمت اتاق سرور توجه به تعداد سرورهای مستقر شده در اتاق سرور است. قیمت روتر های اصلی، سوئیچ ها، انواع کابل ها و تعداد سوئیچ های KVM نیز محاسبه شود. تجهیزات شبکه و سوئیچ های KVM باید توسط رک ها و در داخل مکانی امن در اتاق سرور محافظت شوند. نوع تجهیزات شبکه مورد نیاز بستگی به تعداد سرورها و سطح دلخواه از افزونگی و سایر عوامل نیز بستگی دارد. هزینه قرار گرفتن تجهیزات مربوط به شبکه سازی سرورها و دستگاه های مرتبط نیز بسیار متغیر است. هزینه ها بستگی به نوع و برند و استانداردهای تجهیزات شبکه و گارانتی پشتیبان آن ها دارد.
برای اتاق های سرور کوچک تر، ترکیبی از روترها و فایروال ها کاربردی است. امکان استفاده از سرور اختصاصی با هسته لینوکسی و نرم افزاری مانند PFSense علاوه بر کارایی هزینه کمتری را برای شبکه سازی نیاز دارد. از آنجائیکه اتاق های سرور بزرگتر به روترهای اختصاصی نیاز دارند تجهیزات و هزینه اتاق سرور نیز افزایش می یابد. از بهترین تولیدکنندگان تجهیزات شبکه می توان به شرکت سیسکو اشاره کرد که با توجه به عملکرد تضمین شده تجهیزاتی با قیمت های مناسب عرضه می کند. محصولات برندهای معروف تجهیزات شبکه در تهران قابل دسترس تر هستند.
از نکات بسیار مهمی که ارزش سرمایه گذاری کردن در اتاق سرور را دارد ایجاد اتصال دو گانه در دسترسی به اتاق سرور است. ارتباط بین فراهم کنندگان شبکه های اینترنتی و مسیرهای مختلف اینترنتی نیز در هنگامی که سرورها قطع شده اند بسیار ضروری است. این اتصال نیز مستلزم صرف هزینه دسترسی است که در هنگام تخمین قیمت اتاق سرور لحاظ شود.
قیمت راه اندازی اتاق سرور در تهران نسبت به شهرهای دیگر قابل قبول تر است زیرا علاوه بر این که آخرین محصولات روز در دسترس شما هست اطمینان از اصل بودن جنس نیز بیشتر است. گارانتی محصولات برندهای مختلف یکی از مزایای خرید در شهر تهران است.
هزینه تامین نیروی برق
برای پشتیبانی از تمامی تجهیزات در داخل اتاق سرور از زیرساخت فیزیکی تا روشنایی داخل اتاق سرور به نیروی برق نیاز است. منبع برق اتاق سرور باید قابل اعتماد و ایمن باشد. بهتر است اتاق سرور به طور مستقیم به برق شهری متصل نباشد. سرورها نیاز به برق ثابت دارند.
برق شهری امکان دارد قطع شود و باعث خرابی تجهیزات و از دست رفتن داده ها شود. سیستم برق اضطراری (UPS) بعنوان منبع نیرو امن و قابل اطمینان، بدون وقفه برق اتاق سرور را تامین می کند. یک واحد توزیع برق نصب شده در رک سرور (PDU) توسط سیستم برق اضطراری تامین می شود.از آن جایی که سیستم (UPS) تنها راه حل قطع موقت برق است، لذا برای اطمینان بیشتر بهتر است در اتاق سرور از ژنراتورها نیز استفاده شود. قیمت راه اندازی اتاق سرور با هزینه سیستم برق (UPS) بعلاوه با استفاده از ژنراتور ها و لوازم جانبی محاسبه می شود.
هزینه استقرار سرورها
آخرین هزینه ای که باید در تجهیز اتاق سرور در شبکه سازی گرفته شود سرورهای کامپیوتری هستند. اکثر کسب و کارها ترجیح می دهند هزینه سخت افزاری را به جای اشتراک هزینه اجاره ماهانه سرور ها بپردازند. اما باید گفت که سرورها نیاز به راه اندازی و پشتیبانی دارند. این پشتیبانی شامل تعمیر و نگه داری و تعویض سخت افزار می شود. هزینه سخت افزاری نیز باید در نظر گرفته شود. همچنین امکان دارد که سخت افزارها نیاز داشته باشند جدید و به روز شوند. در نتیجه هزینه سرورهای کامپیوتری هم به هزینه های زیر ساخت ها اضافه شده و باید در هزینه های راه اندازی اتاق سرور محاسبه شوند.
هزینه ایمنی اتاق سرور
از اولویت های مهمی که در هزینه راه اندازی اتاق سرور تاثیر دارد، امنیت است. حفاظت اطلاعات بعنوان اصلی ترین رکن یک مرکز یا سازمان تجاری به شمار می رود. مثلا اگر سازمانی داده های بسیار مهم و حساسی را ذخیره کند مانند داده های پزشکی و یا اطلاعات مربوط به کارت های اعتباری، امنیت اولویت اصلی آن سازمان تلقی می شود. هزینه راه اندازی اتاق سرور برای تجهیزاتی که امنیت فیزیکی را تامین می کنند متغیر است. پیش بینی هزینه تجهیزات امنیت فیزیکی شامل موارد زیر است:
- تخمین هزینه درهای سنگین ضد سرقت و حریق با هزینه قفل های الکترونیکی در قیمت اتاق سرور محاسبه شود.
- تخمین هزینه نصب دوربین مداربسته جهت مانتیتورینگ و نظارت بر اتاق سرور و مناطق نزدیک به اتاق سرور نیز لازم است.
- تخمین هزینه کنترل های دستی یا صدور کارت های امنیتی نیز در هنگام راه اندازی اتاق سرور ضروری می باشد.
- اتاق سرور ها نباید از بیرون ساختمان قابل دسترسی باشد. لذا هزینه بکار گیری از پرسنل اتاق سرور و نگهبانان امنیتی در 24 ساعت شبانه روز در هفته نیز در نظر گرفته شود.
راه کار افزونگی تجهیزات در اتاق سرور
همانطور که در این مقاله مشاهده شد لیست تجهیزات مورد نیاز اتاق سرور بسیار گسترده است. عدم وجود هر موردی از تجهیزات اتاق سرور از برق گرفته تا شبکه و سیستم های تهویه یک نقطه شکست برای هر شرکت تجاری است. برای جلوگیری از این خرابی ها بهتر است از سیستم های اضافی برای تجهیزات کامپیوتری در نظر گرفته شود. برای مثال اگر فقط یک سیستم برق اضطراری (UPS) وجود داشته باشد و ناگهان خراب شود، کل اتاق سرور خارج از دسترس و خاموش می شود. لذا بهتر است برق اضطراری اضافی نیز در اتاق سرور مستقر شود. هزینه تجهیزات اضافه هم در قیمت اتاق سرور تاثیر دارد.
ساخت اتاق سرور سرمایه گذاری بزرگ در زمان، پول و تلاش است. هزینه و قیمت اتاق سرور در اکثر مشاغل متغیر است. هیچ پاسخ واحدی برای برآورد هزینه راه اندازی اتاق سرور وجود ندارد. در مجموع می توان گفت که هزینه راه اندازی اتاق سرور به تعداد سرورها و زیر ساخت فعلی شرکت تجاری بستگی دارد. علاوه بر هزینه های تجهیزات و لوازم جانبی آن ها، هزینه کارکنان و نگه داری نیز باید در نظر گرفته شود.